Od 11 do 18 sierpnia w opactwie Benedyktynów w Tyńcu miał miejsce obóz wolontariacki pod nazwą „Dziedzictwo żywe”. Tytuł obozu był nieprzypadkowy. Zależało nam na pokazaniu, że dziedzictwo to nie tylko stare mury i długa tradycja, ale przede wszystkim ciągły dialog historii ze współczesnym odbiorcą. Dziedzictwo pozostaje żywe, jeśli ma swoich dziedziców.
Miejsce obozu jest również nieprzypadkowe – opactwo tynieckie to najstarszy istniejący klasztor w Polsce, wpisany w tym roku na listę Pomników Historii RP. W swej prawie tysiącletniej historii przechodził przez lata rozkwitu i upadku, aż po kasatę i powrót benedyktynów tuż przed wybuchem II wojny światowej. Dzięki odnowie życia benedyktyńskiego Tyniec pozostaje wyjątkowym miejscem nie tylko w przestrzeni dziedzictwa materialnego, ale i niematerialnego, żyjąc dziś dla tej samej idei, dla której powstał 1000 lat temu.
Opactwo tynieckie jest również dobrym przykładem napięcia, jakie tworzy się między działaniami na rzecz ochrony dziedzictwa, a jego upowszechnianiem i udostępnianiem. Ponadto w Tyńcu istnieje ciągle potrzeba szukania równowagi między sakralnym a turystycznym charakterem miejsca.
By lepiej poczuć i zrozumieć atmosferę i charakter miejsca grupa wolontariuszy (w wieku 18 do 29 lat) przez tydzień mieszkała w klasztorze i w tym czasie brała udział w cyklu szkoleń i prac wolontariackich na rzecz Tyńca.
Szkolenia miały na celu przygotowanie wolontariuszy do wykonywanych zadań, a także pomóc im w działaniach na rzecz ich lokalnego dziedzictwa kulturowego.
Piotr Knaś z Małopolskiego Instytutu Kultury prowadził szkolenie z zakresu badań odbiorców oferty kulturalnego. Katarzyna Zarzycka i Barbara Łepkowska z Fundacji Plenerownia przeszkoliły uczestników z pisania tekstów popularyzacyjnych o dziedzictwie oraz z promocji miejsc zabytkowych. Natomiast Piotr Idziak z Małopolskiego Instytutu Kultury ćwiczył z wolontariuszami metodę interpretacji dziedzictwa.
Popołudniami wolontariusze ankietowali osoby odwiedzające opactwo tynieckie, badając ich motywacje do przyjazdu oraz sprawdzali na ile są świadomi oferty turystycznej klasztoru. Na końcu uczestnicy obozu wspólnie przygotowali raport na podstawie przeprowadzonych rozmów i swoich obserwacji. Wolontariusze pisali również teksty o opactwie skierowane do różnych grup odbiorców, a także tworzyli historie wybranych przed siebie zabytkowych przedmiotów.
Mamy nadzieję, że zdobyte doświadczenie pomoże uczestnikom obozu w ich dalszym zaangażowaniu na rzecz dziedzictwa – na studiach, w pracy, jak i w czasie wolnym. Liczymy, że będą ambasadorami opieki nad dziedzictwem materialnym i niematerialnym w swoich środowiskach.
Projekt dofinansowano w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Wolontariat dla dziedzictwa
